سالمندی پویا؛ مفهومی نوین در نظام بازنشستگی کشور

حامد شمس مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل

صنــدوق بازنشســتگی کشــوری؛ به عنــوان یکــی از ســه صنــدوق بــزرگ و پرعائلــه بازنشســتگی کشــور بــا تحــت پوشــش داشــتن بالــغ بــر یــک میلیــون و ۲۰۰ هــزار مســتمریبگیر در سراســر کشــور، بــرای آشــنایی بــا دیدگاههــا، انتظــارات، درخواســتها، شــکایات و انتقــادات ذینفعــان و اطالع رســانی دقیــق بــه آنــان در مــورد وظایــف و مأموریتهــای قانونــی، ظرفیتهــا، توانمندیهــا و شــیوههای بهرهمنــدی از خدمــات، نیازمنــد نظــام و ســازوکاری دقیــق و هدفمنــد بــرای برقــراری، حفــظ و تعمیــق ارتباطــات بــا مخاطبــان اســت. نیــاز صنــدوق بازنشســتگی کشــوری بــه ســازوکار کارآمــد ارتباطــی، از ســوی دیگــر برخاســته از تأثیرپذیــری ذاتــی ایــن صنــدوق از تحــوالت اقتصــادی، اجتماعــی و حتــی سیاســی جامعــه در حوزه هایــی چــون منابــع ورودی و مصــارف و هزینههــا اســت.

در ایــن میــان، یــک روابطعمومــی کارآمــد و حرفــهای قــادر اســت سیاســتها، برنامه هــا و عملکردهــای نهــاد ســازمانی خــود را بــه مخاطبــان از یــک ســو و نیازهــا، خواســته ها، دیدگاههــا و نظــرات مخاطبــان را بــه ســازمان از ســوی دیگــر منتقــل کنــد. هرچـه روابطعمومـی در ایـن شـبکه ارتباطـی، برنامهریزیشــدهتر و منســجمتر رفتــار کنــد، میتوانــد بــا اطالعرســانی بههنــگام و هدفمنــد، تاثیــر مطلوبتــری بــر فراینــد تصمیمســازی در داخــل ســازمان متبــوع خــود داشــته و نهادهــای فراســازمانی را نیــز بــا ارائــه اطالعــات دقیــق، بــه ســمت سالمندی پویا؛ مفهومی نوین در نظام بازنشستگی کشور تصمیمگیریهــای مطلوبتــر هدایــت کنــد. روابطعمومــی صنــدوق بازنشســتگی کشــوری، میکوشــد بــا شــناخت دقیــق مخاطبــان و نیازهــای اطالعاتــی آنــان و بــا جمــعآوری اطالعــات دقیــق از عملکــرد صنــدوق، ارتبــاط دوسـویه هدفمند و هوشـمندانهای را از یک سـو بـا مخاطبـان و ذینفعـان اصلـی صنـدوق و از سـوی دیگـر بـا نهادهـای مختلـف تصمیمگیـر و تصمیمســاز کشــور برقــرار نمایــد و جامعــه را بــا ظرفیتهــا، توانمندیهــا، ماموریتهــای قانونــی و چالشهــای صنــدوق بازنشســتگی کشـوری، بیـش از پیـش آشـنا سـازد. در ایـن مســیر، روابطعمومــی صنــدوق بازنشســتگی کشــوری، ضمــن اســتفاده حداکثــری از ظرفیتهــای ارتباطــی موجــود صنــدوق ازجملــه نشــریه ثمــر، پایــگاه اطالعرســانی صنــدوق و …، برقــراری ارتبــاط بــا فعــاالن رســانه و روزنامهنــگاران را در دســتور کار قــرار داده و تــاش دارد فضــای رســانهای کشــور را بــه ســمت توجــه جدیتــر و کارشناســیتر بــه مســائل ایــن صنــدوق ترغیــب کنــد. ترســیم چهــره واقعــی بازنشســتگان و مسـتمریبگیران بـه عنـوان قشـری فرهیختـه و واجـد ظرفیتهـای فکـری و تجربـی فـراوان بــرای اســتمرار نقشآفرینــی در فضــای جامعــه، یکــی از اولویــت هــای اصلــی روابــط عمومــی صنــدوق بازنشســتگی کشــور اســت. متاســفانه، گاه شــاهدیم بــه بازنشســتگان بــه عنــوان افــرادی کــه بــه ســبب ســن و ســال و شــرایط فیزیکــی، دیگــر امــکان اســتمرار حضــور در جامعــه را ندارنــد، نــگاه میشــود. روابطعمومــی صنــدوق بازنشســتگی کشــوری در ایــن شــرایط، بــا تبییــن ابعــاد مختلــف و زوایـای پیـدا و پنهان مفهـوم »سـالمندی پویا« و تــاش بــرای ترویــج آن در افــکار عمومــی و نیــز در میــان مســئوالن و تصمیمگیــران، میکوشــد ایــن واقعیــت را بیــش از پیــش در جامعــه نهادینــه کنــد کــه دوران ســالمندی، ً بــه مفهــوم دوره خانهنشــینی و عزلــت الزامــا نیســت و جامعــه میتوانــد کمــاکان از ظرفیتهـای فـراوان بازنشسـتگان کـه سـالها بـرای آبادانـی و توسـعه کشـور تـاش کـرده و تجربــه اندوختهانــد، بهرهمنــد شــود. نیازهــای عمومــی بازنشســتگان و مســتمریبگیران – چــه بازنشســتگان تحــت پوشــش صنــدوق بازنشســتگی کشــوری و چــه بازنشســتگان تحـت پوشـش سـایر صندوقهـای بازنشسـتگی کشــور – را میتــوان بــه نیازهــای اقتصــادی، فرهنگـی، درمانـی، اجتماعـی و … تقسـیم کـرد. اگرچــه شــاید هیچــگاه نتــوان بــا قاطعیــت در مـورد اولویـت ایـن نیازهـا بـه نوعـی اتفاقنظـر رسـید؛ امـا شـکی نیسـت کـه نیازهـای فرهنگی و اجتماعـی سـالمندان و بازنشسـتگان، اهمیتـی کمتــر از نیازهــای اقتصــادی و درمانــی آنــان نـدارد. ایـن در حالـی اسـت کـه تاکنـون عمـده تالشهــا در حــوزه ســالمندی و بازنشســتگی، بـه حـوزه ارتقای سـطح معیشـتی و پاسـخگویی بــه نیازهــای درمانــی ایــن قشــر معطــوف بــوده و کمتــر در قالــب برنامــهای مــدون و از پیــش طراحــی شــده بــه نیازهــای فرهنگــی و اجتماعــی آنــان پرداختــه شــده اســت. بــر ایــن اســاس، رویکــرد عمومــی روابطعمومــی صنـدوق بازنشسـتگی کشـوری، ترویـج مفهـوم و رویکــرد »بازنشســتگی و ســالمندی پویــا« در جامعـه اسـت و در حـوزه ارتبـاط بـا مخاطبـان و ذینفعــان اصلــی صنــدوق، میکوشــد میــل بــه زندگــی و امیــد بــه روزهایــی بهتــر را در میــان قشــر مخاطــب خــود احیــاء کنــد. شناســایی و جمــعآوری اطالعــات دقیــق و بــهروز از بازنشســتگان تحــت پوشــش و میــزان تحصیــات و تجربیــات و نوآوریهــای احتمالــی آنــان، ســاخت فیلمهــای جــذاب مســتند از زندگــی بازنشســتگان نخبــه تحــت پوشــش صنــدوق، بررســی و مطالعــه تجربیــات کشــورهای پیشــرو در حــوزه بازنشســتگی و بومیســازی ایــن تجربیــات براســاس شــرایط جامعـه ایرانـی، الگوسـازی از بازنشسـته سـالم و فعــال و باانگیــزه و … از جملــه اقداماتــی اســت کــه در ایــن حــوزه مــورد توجــه روابطعمومــی صنـدوق بازنشسـتگی کشـور قـرار گرفته اسـت. روابطعمومــی صنــدوق بازنشســتگی کشــوری، همچـون همیشـه در مسـیر حرکـت بـه سـمت اهــداف ترســیم شــده، چشــم امیــد بــه یــاری و همراهــی همــه پژوهشــگران و صاحبنظــران اجتماعــی و نیــز عزیــزان بازنشســته دوختــه اسـت و آمادگـی خـود را بـرای دریافـت نظـرات و راهنماییهــای ارزشــمند آنــان و اســتفاده مناســب از ایــن تجربیــات، اعــام میکنــد.